Selma Kara yazdı: Doğu'nun 'hayali gümrük kapıları'

“Hayali gümrük kapısı da neymiş?” demeyin, oluyor efendim, bal gibi oluyor.

Gazetecilik yaparken olayın yanına varmak esastır. Varamıyorsanız da, olayın yaşandığı yerdeki tanıklardan bilgi almak esastır.

Bülten TV olarak Doğu Anadolu illerinden bölgesel yayıncılık yapmaya çalışıyoruz. Merkezimiz Ankara’da olunca her daim git gel yapamıyoruz. Ajansa bağlı kalmayalım, masa başından atıp tutan gazeteci olmayalım diye de, çareyi bölgenin dinamiklerine uzanmakta bulduk.

Bu dinamikler içerisinde en çok önemsediklerimiz de muhtarlar ve gazeteciler.

O nedenle ‘Muhtarlar Konuşuyor’ ve Doğu Anadolu’dan o hafta hangi ile erişebiliyorsak, bölgenin gazetecilerinin katıldığı ‘Doğu Bülteni’ adında iki canlı program yapıyoruz.

İşte o ‘Muhtarlar Konuşuyor’ programından birinde Doğu’da sınır köylerindeki birkaç muhtarımızı ağırlamıştık.

Van/Çaldıran Yücelen Mahallesi Muhtarı Şerafettin Buldu da, o programda konuğumuz olmuştu idi.

Buldu, çok enteresan bir mevzuya değindi. Kendi sınırları içerisinde bulunan ‘Çilli Sınır Kapısı’nın artık açılmasını istediklerini söyledi.

Bir öğrendik ki, burası 30 yıldan bu yana seçim malzemesi olarak kullanılmış ama bir türlü açılmamış. Buldu diyor ki; “Ben çocuktum konuşuyorlardı, gelip seçim öncesinde fotoğraf çekiniyorlardı. Büyüdüm, muhtar oldum halâ aynı sorun.”

Sonrasında geçen hafta ‘Doğu Bülteni’nde aynı konu gündeme geldi.

Ardahan Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Fakir Yılmaz’ın zaman zaman programda gündeme getirdiği, sınır kapılarının açılması gerekliliğine, Şırnak Gazeteciler ve Yazarlar Cemiyeti Başkanı Halil Coşkun Azizoğlu da kendi ilinden örneklerle destek verdi.

Her iki meslektaşımızın da ifadeleriyle öğrenmiş olduk ki, Doğu’da ‘hayali gümrük kapıları’ var.

Adları var ama kendileri yok ya da adları var ama faaliyet yok.

Enteresan olan bazıları 1990’lı yıllarda açılmış ve o yıllardan beri faal değil.

Merak ettiğimiz, faal olmayan bu gümrük kapılarında bugüne kadar hiç gümrük müdürü bulunup bulunmadığı.

Bu konuyu araştırıyorum, bulunca onu da yazacağız.

Ancak buradaki asıl problem; bölgenin kalkınmasına hizmet edecek olan kapıların faal olmayışı durumu.

Ama şimdi; ‘Muhtarlar Konuşuyor’da program konuğumuz olan Karslı muhtarların aktarımına göre burası unutulmuş durumda. Allah’tan Doğu Ekspresi var da, bu serhat şehrini hatırlıyoruz.

Şimdi bölgedeki gümrük kapılarının ve onların içindeki hayali olanların durumlarına ayrıntılı olarak bakalım…

KARS

Burada Akyaka Gümrük Kapısı var ama 1993’ten bu yana kapalı.

IĞDIR

Alican Gümrük Kapısı; 1993’ten beri kapalı.

Borualan Gümrük Kapısı: 1988’den beri kapalı.

Dilucu Gümrük Kapısı: Aktif görünüyor ama gerçekte kapalı.

ARDAHAN

Çıldır-Aktaş Gümrük Kapısı: Pandemiden bu yana yaya geçişine kapalı, TIR ticaretine açık.

Posof-Türkgözü: Pandemi ve inşaattan dolayı kapalı.

ŞIRNAK

Gülyazı Gümrük Kapısı: Hiç açılmadı.

Habur Sınır Kapısı: Şu anda faal durumda. Dün itibariyle buradan 2 bin araç giriş, ortalama 2 bin araç da çıkış yapmış. Ama bir söylentiye göre yarından itibaren Şırnak’taki ticarî araçların geçişi 24 saatten 12 saate düşürülecekmiş. Bu durumda Şırnak’taki ticarî araçlara darbe vurulacağı anlamına geliyor. Ancak dışarıdan geçişler yine 24 saat açık olacak.

Ovaköy Gümrük Kapısı: Hiç faal olmamış. Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un geçen hafta bölgeye yaptığı ziyarette, iş insanları ile yaptığı toplantıda buranın harekete geçirileceği söylenmiş. Ama bölge insanı yıllardır bu söylenti hayata geçmediği için pek de inanmıyor.

Cizre Sınır Kapısı: İnternette böyle bir sınır kapısının varlığından söz ediliyor ama gerçekte yok.  

HAKKARİ

Esendere Gümrük Kapısı: Açık ama bölge insanına faydası yok. Günlük ortalama 100 kadar TIR geçişi oluyor, onlar da büyük firmalara ait.

Derecik Gümrük Kapısı: Yaya geçişi var ama ticaret yo.

Çukurca Gümrük Kapısı: Faal değil.

Üzümlü Gümrük Kapısı: Faal değil.

VAN

Kapıköy Gümrük Kapısı: Faal.

Çaldıran Çilli Kapısı: 30 yıldır açılması bekleniyor.

Ben yazacağımı yazdım, artık yorumu size kalmış…