Merkez Bankası'ndan hükümete mektup
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan enflasyonun 2022 yılında hedeflenenin üzerinde gerçekleşmesi nedeniyle hükümete açıklamalarda bulunulan bir mektup geldi.
TCMB yasası gereği sapmanın nedenlerini ve alınması gereken önlemleri de içeren ilgili mektubu hükümete gönderdi.
Etkin politikalarla kalıcı fiyat istikrarının önündeki yapısal sorunların giderilmesi yönünde önemli kazanımlar elde edildiğini belirten TCMB bununla birlikte yılın ikinci yarısından itibaren enflasyonda kademeli bir yavaşlama süreci başladığını kaydetti.
TÜFE geçen yıl %85'e çıktıktan sonra baz etkisi ile yılı %65'in altında tamamladı.
TCMB tarafından hükümete gönderilen açık mektupta şunlar yer aldı:
"1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu’nun 42. maddesi uyarınca, enflasyon hedefine ulaşılamaması halinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) hedeften sapmanın nedenlerini ve alınması gereken önlemleri Hükümet’e yazılı olarak bildirmesi ve kamuoyuna açıklaması gerekmektedir. 2022 yılı enflasyonu hedef aralığının üzerinde gerçekleşmiştir. Bu çerçevede, enflasyonun hedeften sapmasının nedenlerini açıklayan 2023 yılının ilk Enflasyon Raporu ile enflasyon hedefine ulaşmak için uygulanacak para politikasını özetleyen 2023 Yılı Para Politikası ve Liralaşma Stratejisi metinlerini ekte bilgilerinize sunuyoruz.
2022 yılında TCMB’nin tüm politika araçlarında kapsamlı bir gözden geçirme süreci yürütülmüştür. TCMB’nin bütünleşik politika çerçevesi olan Liralaşma Stratejisi atılacak adımlara dair etki analizlerine dayalı olarak oluşturulmaktadır. Uygulanan stratejinin, kalıcı fiyat istikrarı için iki ön koşul olan finansal sistemde Türk lirasının ağırlığının yapısal olarak artırılması ve cari fazla kapasitesi oluşturulması açısından destekleyici etkileri olmuştur.
Çeşitlendirilmiş rezerv kaynaklarıyla güçlendirilen TCMB rezervleri, yüksek enerji fiyatları ve finansal oynaklıklar nedeniyle küresel çapta yaşanılan büyük rezerv kayıplarına rağmen artış göstermiştir. Ülke para takası anlaşmalarının etkinleştirilmiş kullanımı sayesinde yerel parayla ticaret yaygınlaşırken, döviz piyasalarının da uzun dönemde daha dengeli bir yapıya kavuşması yönünde önemli gelişmeler gözlenmiştir. Etkin rezerv politikasının liralaşma adımlarıyla desteklenmesi sonucunda mevduattaki Türk lirası payında güçlü bir artış eğilimi gerçekleşmiştir.
Hedefli kredi, likidite, karşılıklar ve teminat politikalarının kredilerin büyüme hızı, kompozisyonu ve iktisadi faaliyetle buluşması açısından önemli etkileri olmuştur. Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında ani artış gösteren kredi büyümesi kontrol altına alınmış, kredilerin kompozisyonunda ticari, KOBİ, yatırım ve ihracat kredilerinin payı tarihsel yüksek seviyelere ulaşmıştır. Küresel iktisadi faaliyetteki zayıflama sürecinin getirdiği risklere karşı finansman maliyetlerinin uygunluğu yoluyla yatırım ve cari fazla kapasitesinin desteklenmesi sağlanmıştır. Savaşın etkisiyle yükselen ticari kredi ve tahvil faizleri, alınan etkin önlemlerle önemli oranda gerilemiştir. Böylelikle parasal aktarımın güçlendirilmesi sağlanmıştır. Tüm bunlar sonucunda, enerji fiyatlarının etkileri dışlandığında, 2022 yılında cari fazla kapasitesi geliştirilmiştir.