Tahıl koridoru krizi 'lider diplomasisi' ile aşıldı

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres riyasetinde 22 Temmuz'da imzalanan Karadeniz Tahıl Girişimi belgesinin geçerliliğinin 120 gün daha uzatıldığı açıklandı.

22 Temmuz'da belgenin imzalanmasının ardından İstanbul'da Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM yetkililerinin görev aldığı Müşterek Koordinasyon Merkezi kuruldu, Ukrayna limanlarında bekleyen tahılın sevkiyatı için 'tahıl koridoru' oluşturuldu. 29 Ekim'de Sivastopol'da gerçekleşen saldırı sonrasında Rusya Federasyonu tarafından tahıl inisiyatifi askıya alınırken, Türkiye'nin yoğun çabaları sonucu kriz aşıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2 Kasım'da yaptığı açıklama ile tahıl koridorunun yeniden açıldığını ifade etti. Endonezya'nın Bali adasında düzenlenen G20 Liderler Zirvesi'nin sonuç bildirgesinde de Türkiye'nin aracılık ettiği anlaşmadan duyulan memnuniyet ifade edildi.

Anlaşmanın geçerliliğinin dolmasına iki gün kala Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, 'Anlaşmanın 120 gün süreyle uzatılmasına' karar verildiğini kamuoyuna duyurdu.

Söz konusu uzatma kararının altında Türkiye'nin yürüttüğü yoğun diplomasi trafiğinin etkili olduğu ortaya çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan konuya ilişkin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.

'Lider diplomasisi' yürüten Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatları doğrultusunda, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da tahıl koridorunun açık kalmasına yönelik yoğun çalışmalar yaptı.

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna Savunma Bakanı Sayın Aleksi Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile yakın temas içinde olan Akar, 'Görüşmelerinde tahıl girişiminin tüm taraflar için yararlı olduğu, bunun bozulmasının tüm taraflar için sıkıntı oluşturacağını' vurguladı.

Tahıl krizinin çözümüne yönelik çalışmalar kapsamında mayıs ayında hayata geçirilen 'kırmızı hat' diplomasisi de bu süreçte Bakan Akar'ın talimatı üzerine yeniden aktive edildi.

Milli Savunma Bakanlığı yetkilileri, anlaşmanın uzatılmasına yönelik Ukrayna ve Rusya askeri yetkilileri ile bu hat üzerinden yoğun görüşmeler gerçekleştirdi. Telefon diplomasisi ve yoğun görüşmelerin ardından Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM temsilcileri dün bir araya geldi.

Heyetlerin görüşeceği yer 'tahıl koridorunun' temellerinin atıldığı Kalender Kasrı olarak belirlendi. Askeri heyetler Milli Savunma Bakanlığının koordinatörlüğünde dün Kalender Kasrı'nda bir araya geldi.

Olumlu ve yapıcı bir havada geçen görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün yaptığı, 'Geride bıraktığımız 4 aylık dönemde 500'e yakın gemi ile 11 milyon tondan fazla tahıl ve gıda maddesinin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması ile bu anlaşmanın dünyanın gıda temini ve güvenliği için ne denli önemli ve faydalı olduğu açıkça görülmüştür. Anlaşmanın uzatılması iradesini ortaya koyan BM'ye, Genel Sekreter Sayın Guterres'e, Rusya Devlet Başkanı Sayın Putin'e ve Ukrayna Devlet Başkanı Sayın Zelenskiy'e şükranlarımı sunuyor, emeği geçen herkesi tebrik ediyorum. Hayırlı uğurlu olsun.' açıklamasıyla, tahıl koridorunun açık kalacağını duyurdu.