Küresel piyasalar yeni haftaya karışık seyirle başladı
Küresel piyasalarda, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasının etkileri fiyatlanmaya devam ederken, risk iştahındaki düşük seyir yeni haftaya da taşındı.
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasının maliyetleri gün geçtikçe artarken, artan belirsizlikler sonrası varlık fiyatlarındaki oynaklık da devam ediyor. Hafta sonu batılı ülkeler Rusya Merkez Bankası ve ülkenin önemli bankalarının SWIFT sisteminden çıkarılması konusunda anlaştı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu adıma Rus ordusunun caydırıcı güçlerini özel savaş görevi durumuna geçirmesi emriyle karşılık verirken, Rus ordusunun caydırıcı güçleri nükleer silahlar ve hipersonik füzeleri de kapsıyor.
Analistler, Rusya'nın trilyonlarca dolarlık işlemlerini gerçekleştiren kuruluşların SWIFT sisteminin dışında kalmasının başta Rusya ekonomisi için oldukça negatif sonuçları olmasının beklendiğini kaydederek, bu kuruluşların yurt dışındaki ortaklıklarının da büyük zarar görmesinin ihtimal dahilinde olduğunu belirtti.
Rusya Merkez Bankası para ve döviz piyasası açılışının saat 10'a ertelendiğini duyururken, yabancı müşteriler adına Rus menkul kıymetlerin satışını da geçici olarak yasakladı.
Öte yandan, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Ukrayna'ya 500 milyon avro değerinde silah ve askeri ekipman yardımı yapacaklarını ve AB ülkelerinin savaş uçağı göndereceğini duyurdu.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ise bugün Rus heyetiyle Belarus sınırında, ön koşulsuz görüşme yapılacağını açıklarken, Ukrayna ordusu, Kiev yakınlarında bir şehri ele geçirmeye çalışan Rus askeri birliklerinin girişimlerini engellediğini bildirdi.
Söz konusu gelişmeler emtia fiyatlarında yükseliş eğilimini beraberinde getirirken, altının ons fiyatı yeni haftaya önceki kapanışın yüzde 1,2 üzerinde 1.911 dolardan, Brent petrolün varili ise yüzde 5,2 artışla 99,1 dolardan başladı. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi ise 7 baz puan azalarak yüzde 1,9'a geriledi.
Cuma günü, New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 2,24, Nasdaq endeksi yüzde 1,64 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,51 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli işlem kontratları ise yeni haftanın ilk işlem gününde yüzde 2'yi aşan düşüşle başladı.
Avrupa'da Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmeler sonrası yoğun haber akışı gündemi meşgul ederken, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Birliğin hava sahasını Rus uçaklarına kapatacaklarını açıkladı.
AB Komisyonu ayrıca, tarihinde ilk kez savaştaki bir ülke için silah alımı ve teslimatını finanse edeceklerini duyururken, Avrupalı devletler ve şirketler de Rusya'ya karşı adım atmayı sürdürüyor.
Son olarak, Norveç Varlık Fonu, Rusya'da yapılan yatırımları durdurma kararı alırken, uluslararası enerji şirketi BP, Rus petrol şirketi Rosneft'teki yüzde 19,75'lik hissesini elden çıkaracağını duyurdu. Norveçli enerji şirketi Equinor da Rusya'daki ortak girişimlerden çıkmaya başlayacağını ve ülkedeki yeni yatırımları durdurduğunu açıkladı.
Öte yandan, AB üyesi ülkelerin enerji bakanlarının bugün toplantı yapacağı açıklandı.
Avro/dolar paritesi bu gelişmelerle yeni haftaya yüzde 1,1 düşüşle başlamasının ardından şu sıralarda 1,1150'den alıcı buluyor.
Cuma günü, Almanya'da DAX endeksi yüzde 3,67, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 3,91, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 3,55 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 3,59 değer kazandı. Avrupa endeksleri bugün vadeli işlemlere ise yüzde 2'yi aşan kayıpla başladı.
Asya pay piyasalarında bugün söz konusu gelişmelerle karışık bir seyir izleniyor.
Analistler, özellikle emtia fiyatlarındaki artışın Asya ekonomilerini olumsuz etkileyebileceği endişesinin pay piyasalarını baskıladığını, Çin Merkez Bankası'nın yüksek oranda likidite enjeksiyonunun ise satışları sınırladığını belirtti.
Bölgede açıklanan makroekonomik verilere göre Japonya'da sanayi üretimi ocakta 1,3 gerileyerek beklentilerin altında kalırken, perakende satışlar yıllık yüzde 1,6 artışla tahminleri aştı.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yatay seyrederken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,14 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,80 değer kaybetti. Güney Kore'de Kospi endeksi ise yüzde 0,47 yükseldi.
Yurt içinde, geçen haftanın son işlem gününde BIST 100 endeksi yüzde 5,46 değer kazanarak 1.952,40 puana çıkarken, bugün Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerle birlikte yurt içinde gözler 2021'in 4. çeyrek büyüme verilerine çevrildi.
Hafta sonunda, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Ukrayna topraklarındaki durumun 'savaş'a dönüştüğünü ve Montrö Sözleşmesi'nin 'bütün hükümlerini şeffaf bir şekilde uygulayacaklarını' söyledi.
Ekonomistler, Gayrisafİ Yurt içi Hasıla'nın (GSYH) 2021 yılının 4. çeyreğinde yüzde 8,7 büyümesini bekliyor.
Dolar/TL cuma günü yüzde 1,7 düşüşle 13,7954'ten kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 14,10 seviyesinde işlem görüyor.
Bugün yurt içinde ayrıca dış ticaret dengesi, yurt dışında ABD'de toptan eşya stokları ve MNI Chicago Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ile Dallas Fed imalat endeksi verileri takip edilecek.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.930 ve 1.870 seviyelerinin destek, 1.980 puanın direnç konumunda bulunduğunu söyledi.