Erzincan'ın kültürel mirası 'Cengerli Kilimi' tescil yolunda

Refahiye ilçesine bağlı Cengerli köyünde kadınların, geleneksel tezgahlarda bitki köklerinden elde edilen doğal boyalarla renklendirdikleri yün ipliklerle dokuduğu Cengerli kilimi, her biri ayrı anlam taşıyan motifleriyle dikkati çekiyor. Erzincan Belediyesi Meslek Edindirme ve Eğitim Kursu (ERMEK) halı tezgahlarında da kadın kursiyerlerce yaşatılan bu kültürel miras için Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı (KUDAKA) desteğinde 'Cengerli kilimi' adıyla Türk Patent ve Marka Kurumuna coğrafi işaret başvurusunda bulunuldu.

Tescilin ardından Cengerli kiliminin hem bilinirliğinin artması hem de açılacak yeni kurslarla kadınlara da gelir kapısı olması bekleniyor. ERMEK yetkilisi Emine Akçay, AA muhabirine, Cengerli kiliminin Selçuklular döneminde Horasan'dan gelen Oğuz boylarının Erzincan'a bıraktığı kültürel bir miras olduğunu söyledi.

Cengerli kiliminin bitkilerin kök boyası ile renklendirilen yünlerle dokunduğunu anlatan Akçay, kilimlerin hepsinin ayrı bir hikayesinin olduğunu belirtti.

Akçay, asırlık kültürel miras kilimlerin önemini vurgulayarak, 'Bu kilimleri dokuyan kadınlar hüzünlerini, sevinçlerini ve hatta ailesi ile yaşadığı bütün hikayelerini motiflerle kilimlere dokurlar. Örneğin, siyah dokunan bir kilim o evde yasın ve hüznün olduğunu simgelemektedir. Nazar boncuğu motifleri ise kötülüklerden korunmanın sembolüdür. Koç boynuzu ise gücün ve cesaretin simgesini belirtir.' dedi.

Cengerli kilimini yaşatmak adına ERMEK'te 'Yöresel dokumacılık' kursunu açtıklarını belirten Akçay, '9 ayrı dönemde 211 kursiyerimizi mezun ettik. Bu sayede ev hanımlarına yeni bir meslek daha kazandırmış olduk. Tabii bu kilimin coğrafi tescil işareti alması ile şehrimize kültürel bir değer daha kazandırmış olacağız.' ifadesini kullandı.

KUDAKA Erzincan Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü Lokman Altunbilek ise Cengerli kiliminin coğrafi tesciline destek verdiklerini bildirdi. Kilimin, Refahiye'nin Cengerli köyüne özgü bir ürün olduğunu vurgulayan Altunbilek, kurum olarak, kiliminin kültürel mirasının gelecek nesillere aktarılmasını istediklerini vurguladı.

Coğrafi işaret alarak markalaşacaklarını ve kurulacak internet sitesi sayesinde de tanıtım, pazarlama faaliyetlerini yürüteceklerini anlatan Altunbilek, şunları kaydetti:

'Cengerli kilimimizin temel ayırt edici unsurları vardır. Bunlar, çözgü ve örgü iplerinin hakiki yünden olması, renklendirme işleminin ise kök boya kullanılarak yapılmasıdır. Dokunan kilimlerin motifleri ve renkleri de dönemin savaşlarını, sevinçlerini ve duygularını yansıttığı için Cengerli kilimimiz bu yönüyle de farklılaşmaktadır. Bu kültürel zenginliğin markalaşması, tanıtılması ve ekonomiye kazandırılması kilimi üreten yöre halkına ve üretim sürecinde yer alan kurum ve işletmelere ekonomik fayda sağlayacaktır.'