Asırlık 'Guldar' ziraat mühendisinin elinde hayat buldu
Bingöl'de yaşayan emekli ziraat mühendisi Cuma Karaaslan, bir avuç ata tohumu ile domates üretimine başladı. Karaaslan şimdi bu üretimden elde ettiği Guldar cinsi domates ekimini yaygınlaştırmak istiyor.
Geçmişte, Bingöl Sürdürülebilir Kalkınma, Çevre, Gençlik ve Sivil Toplumu Geliştirme Derneği (BİNÇEVDER) Başkanlığını yürüten, TEMA Vakfı gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarında çalışmalar yapan Karaaslan, ömrünü adeta doğal yaşamın sürdürülebilmesine adadı.
57 yaşındaki Karaaslan'ın hayat verdiği ürün adını ilk üretildiği yöre olan Zazaca 'Guldar' olarak bilinen Akdurmuş köyünden alıyor.
Cuma Karaaslan 4 yıl önce köy sakini Hacı Yaşar'dan bir avuç tohum temin etti. Aynı zamanda Yaşar'dan Akdurmuş köyünde ve Karşıyaka Mahallesi'nde bulunan toplam 10 dönümlük bir arsa kiraladı. Bu arazilerde üretime başlayan Karaaslan, büyük emeklerle 100 milyon tohum, 50 milyon fide, 70 ton domates elde etti.
Tohumlardan elde ettiği fidelerin büyük bölümünü domates üretiminin yaygınlaşması için bölgedeki çiftçilere ücretsiz dağıtan Karaaslan, önümüzdeki aylarda tohum satışına, ilkbaharda ise fide satışına başlamayı hedefliyor.
Sos ve salça yapımında da kullanılan Guldar cinsi domatesin coğrafi işaret tescili için Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Bingöl Üniversitesince başlatılan çalışmalar ise sürüyor. 'TOHUM DEPOSU OLUŞTURDUK'
Guldar cinsi domatesin ürün alma potansiyelinin yüksek olduğunu belirten Karaaslan: '4 yıldır bu tohumu kurtarabilmek için tohum deposu oluşturduk. 100 milyonun üzerinde tohum üretimi gerçekleştirdik. Tohumların bir kısmını dağıtarak bir kısmını da yeniden ekerek bu zincirin güçlü şekilde devam etmesine katkı sunduk.' dedi.
Karaaslan, Guldar cinsi domateslerin endüstriyel domateslere göre hem tohum verebilen hem de tekrar tohum elde edilebilen, kurutulabilen, salça, sos yapılabilen, vatandaşların sağlıkla tüketebileceği bir ürün olduğunun da altını çiziyor. 'SAĞLIK AÇISINDAN TERCİH EDİLMESİ GEREKEN BİR ÜRÜN'
Bazı okullarda Guldar domatesinin üretim aşamalarıyla ilgili uygulamalı eğitim çalışması yaptıklarını belirten Cuma Karaaslan ürünle ilgili olarak, 'Sağlık açısından tercih edilmesi gereken bir ürün. Çünkü besin gen kaynaklarımızda yeri olan bir ürün. 'dedi.
Bu yıl tohum, fide ve domates satışına başlayacağını da ifade eden Karaaslan, 'Tavsiyem tohumsuz domatesin yenmemesi. Mutlaka içerisinde tohumu olan domatesin yenmesi lazım. Asırlık Guldar domatesi her türlü yemeğe uygun. Meyve niyetine dahi yiyebilirsiniz.' diye konuştu.